Avanture pod zemljom

Džinovski pećinski sistem, zvanično poznat kao karst Gemer-Tornai (Gömör-Tornai), nalazi se na listi svetske baštine UNESCO-a od 1995. godine. Na predelu od preko 20 hiljada hektara, koji se proteže i u Slovačku, ima ukupno 712 pećina, od kojih je 273 na mađarskoj strani. Najpoznatiji i najveći je pećinski sistem je Baradla-Domica. Mađarski deo, Baradla, dugačak je 25 km, dok je slovački deo, Domica, dugačak 5,6 km. To je ujedno i najposećenija pećina, gde možete birati između raznih organizovanih obilazaka, zavisno od interesovanja i izdržljivosti. Od ulaza Agtelek i Jošvafe može se izabrati obilazak u trajanju od 1, 2 ili čak 7 sati. Kraće ture vode kroz izgrađene, osvetljene rute, prolazeći kroz uzbudljive sale pune raznih oblika stalaktita i stalagmita, kao što su Sala džinova ili Koncertna dvorana, gde se redovno održavaju razni koncerti. Duže ture, međutim, omogućuju vam da otkrijete netaknute delove pećinskog sistema, naravno u pratnji stručnog vodiča.  

Samo nekoliko kilometara od centra Budimpešte nalazi se jedinstven pećinski sistem u Mađarskoj, dug 31 kilometar, koliko nam je danas poznato, od kojih je za posetioce otvorena samo označena deonica od 500 metara. Ova deonica se može proći za sat vremena, ali vredi popeti se stepenicama, jer na izgrađenom delu ima ukupno 400 stepenica - od kojih najteža etapa vodi u visinu od osam spratova sa kontinuiranim stepeništem ponegde sa stepenicama od 30 santimetara, dopunjeno jednim „merdevinama za kokošinjac” dužine sedam metara. Za obilazak zatvorenih delova potrebna je dozvola uprave Nacionalnog parka Dunav-Ipolj, a pećinu Maćaš koja odiše romantikom divljine, moguće je posetiti samo u pratnji vodiča, i to uz prethodnu najavu.  

Ako ste željni adrenalina, najbolja destinacija je pećinski sistem, treći po veličini u brdskom predelu Mečeka. U pećinskom sistemu do kojeg se dolazi iz Orfia (Orfű), možete se oprobati u profesionalnom speleološkom istraživanju i otkriti čuda koja skriva dubina zemlje ne po uređenim, osvetljenim hodnicima, već u zaštitnim odelima, sa šlemovima i čeonim lampama, ponekad puzeći četvoronoške. Naime, prolazi su prosečno 1 metar širine, 1,5-3 metra visine. Organizovani obilasci u pratnji vodiča uglavnom traju 2-3 sata.  

Među pećinama Nacionalnog parka Bik (Bükk) najpopularnija je pećina Ištvan, dužine 1043 metra, od kojih 170 metara može da se pređe u običnoj odeći, lakom šetnjom – što podrazumeva šetnju od 340 metara tamo i nazad. Pored fantastičnih formacija stalaktita, posebna je i mikroklima pećine, koja veoma dobro utiče na simptome respiratornih oboljenja. Ali u ovim klimatskim uslovima žive i nesvakidašnje životinje, na primer, slepi miševi su ovde česti gosti. U blizini se nalazi i pećina Ana koja takođe pruža poseban doživljaj, gde se u pojedinim salama održavaju i razne manifestacije ili svadbe. Željnima avanturističkih doživljaja preporučujemo pećinu Lila, nedaleko od jezera Hamori, gde ih čeka jednosatni organizovani obilazak. Ovde nije potrebno zaštitno odelo, ali nije na odmet imati rezervne pantalone pri ruci! 

Možete li zamisliti da sednete u čamac 16 metara ispod površine zemlje u prelepo osvetljenom pećinskom sistemu? Za obilazak pećinskog jezera u Tapolci ne treba speleološka oprema, na prijatnoj temperaturi od 20 stepeni pećina se može obići u svakodnevnoj odeći za oko sat i po – a deo obilaska je i vožnja čamcem po pećinskom jezeru u trajanju od 15 minuta.

Međutim, pećinu Molnar Janoš u podnožju Rožadomba (Rózsadomb) u Budimpešti mogu da obilaze samo iskusni ronioci. Prolazi najveće podvodne pećine u Mađarskoj preplavljeni su kraškom termalnom vodom - a u kristalno čistoj vodi, pod snopovima ronilačkih lampi, pojedini delovi pećine pružaju neverovatan prizor, gde se ponekad mogu uočiti čak praistorijski fosili. Pećinu mogu posećivati samo obučeni ronioci, uz dozvolu.