Budapest 6 °C
Magyar Magyar

Citadela

CitadelaBudimpešta Budimpešta sa okolinom

Jedno od najposećenijih mesta u mađarskom glavnom gradu deo je svetske baštine UNESCO-a od 1987. godine. Ako dođete u Budimpeštu, svakako pođite na Citadelu, koja je, između ostalog, najbolji vidikovac u celom gradu.

Jedna od specifičnosti Citadele je Kip slobode ispred jugoistočne kule utvrđenja, koji se vidi sa skoro svih tačaka grada. Sa postoljem zajedno kip se uzdiže 40 metara iznad brda, a ženski lik, koji drži u ruci palminu granu, vremenom je postao jedan od važnih simbola zemlje, pored toga što i samo utvrđenje ima značajnu istorijsku prošlost. Naziv italijanskog porekla: Citadela ukazuje na visinsko utvrđenje, ali objekat ranije nije služio samo za odbranu grada, nego i za zastrašivanje žitelja. Deo je svetske baštine UNESCO-a od 1987. godine.

Šetnja oko „Bastilje brda Gelert“

Ako vas zanima istorijat Citadele, treba da se vratite čak u vreme turske vladavine, naime tada su na mesto kapele na vrhu brda Gelert Turci sagradili palanku, utvrđenje od drvenih stubaca. Na kraju se, na predlog palatina Jožefa, 1813. na mestu palanke našla univerzitetska opservatorija Uranija, ali su prilikom opsade Budimpešte 1849. u blizini zgrade postavljeni topovi mađarskih vojnih snaga. Priča se loše završila, pošto je usled paljbe austrijske artiljerije zgrada opservatorije potpuno uništena. Zatim je u Bahovoj eri bečki ratni savet odlučio da umesto budimske tvrđave izgradi jedan fortifikacioni sistem oko Pešte i Budima, koji se lako može odbraniti, a čiji cilj nije bila samo odbrana od spoljnog neprijatelja, već i obuzdavanje mađarskog stanovništva revolucionarnog duha.

Izgradnja utvrđenja počela je 1850. godine na osnovu planova austrijskog vojnog inženjera, general-pukovnika Emanuela Cita, pod upravom generala Hajnaua.

Planovi su predviđali tvrđavu dugu 220, široku 60 metara sa kamenim zidinama debljine 4 metra, visine 12-16 metara, iza čijih topovskih otvora moglo se postaviti 60 modernih topova. Četiri godine kasnije austrijska vojska je već mogla da se useli u kazamate utvrđenja, a njihovi preteći topovi bili su usmereni na Peštu sa druge strane reke. Ostali deo utvrđenja na kraju nikada nije izgrađen, „poslednji bastion“ podignut je oko grada Komaroma. I pored toga Citadela je sve do 1899. u očima Mađara predstavljala simbol tiranije i apsolutizma, naime te godine je povučena vojska iz utvrđenja. Kasnije je poslužila u vojne svrhe još jednom, za vreme Drugog svetskog rata, kada su unutar Citadele formirali bunker sa tri nivoa za potrebe protivvazdušne odbrane. Kazamate su korišćene za skladišta i zbrinjavanje ranjenika. Unutrašnjost utvrđenja trenutno nije otvorena za posetioce, ali zbog stalnih izložbi na otvorenom i raskošne panorame okolina Citadele je sve do danas omiljena destinacija turista. Ako posetite Mađarsku, neka vam ovo bude prva stanica koju ćete obići u jednoj dugoj šetnji! Krenite uzbrdo krivudavim putem Sirteš i već izdaleka ugledaćete brežuljkastu okolinu Citadele, gde možete slobodno i da se izležavate u travi.

OBILAZITE MAĐARSKU KAO MEŠTANI