DVORCI ZAPADNE MAĐARSKE

U blizini jugoistočnog kraja Balatona nalazi se dvorac u klasicističkom stilu, okružen najvećim i najimpozantnijim engleskim parkom u zemlji, gde posetioci mogu da provedu u šetnji i nekoliko sati.

Jedan od najranijih klasicističkih dvoraca u Mađarskoj građen je između 1802. i 1815. godine po narudžbi Antala Feštetiča, na osnovu planova Mihalja Polaka. Okružen je najvećim engleskim parkom u Mađarskoj, koji je još početkom 19. veka važio za kuriozitet, a koji se po veličini meri sa Central parkom u Njujorku. Na centralnom ostrvu dva kilometra dugog niza jezera nalazi se poznata tzv. Holandska kuća građena od crvene cigle, a na jezeru možete i pecati, što je poseban doživljaj u prelepom parku dvorca. Istorijsko okruženje uključuje i jedan teniski teren, koji je zadržao svoju funkciju sve do danas, i nudi teniserima izuzetan doživljaj u duhu prošlosti. Jednospratna zgrada dvorca sa suterenom u obliku slova U omiljena je lokacija za snimanje filmova, a nakon rekonstrukcije uz organizaciju interaktivnih izložbi funkcionisaće kao kulturni prostor.

Dvorac Feštetič u Degu mogao bi vam biti poznat i sa filmskog platna: ovde je snimljeno nekoliko scena američkog trilera Crveni vrabac i filma Kinčem o mađarskom trkačkom konju, kobili zvanoj „čudo od konja”.



Arhitekta: Mihalj Polak
Vreme izgradnje: 1810–1815
Građevinski stil: klasicistički
Otvara se: u drugoj polovini 2021. - park je otvoren za posetioce

Znamenitosti u okolini:

• Doživite dvorsku atmosferu renesanse u zamku Pipo u Ozori!
• Upoznajte stari grad sa krivudavim ulicama u Sekešfehervaru, jednom od mađarskih gradova sa najbogatijom istorijom!
• Upoznajte zoološki vrt u Vespremu, vrt sa najstarijom tradicijom u unutrašnjosti Mađarske!
   

Najveći i najlepši barokni dvorac u Mađarskoj naziva se i „mađarskim Versajom“. Barokni kompleks sa 126 soba i park od 300 hektara su jedna od najpopularnijih atrakcija u severozapadnom delu zemlje.

126 soba u rokoko stilu, galerija Esterhazi sa 650 slika, impozantna kapija od kovanog gvožđa, kapela, Marionetsko pozorište, svečano dvorište sa fontanom i francuski vrt od 300 hektara, sve to dokazuje da je zamak porodice Esterhazi u mestu Esterhaza zaista rezidencija dostojna kraljevskog dvora. Jozef Hajdn je proveo skoro dve decenije ovde u službi Mikloša Esterhazija, velikog ljubitelja umetnosti. Kulturna uloga dvorca je i danas značajna, nastavlja muzičku tradiciju kao mesto uzbudljivih koncerata i raznih manifestacija klasične muzike. Francuska bašta ispred dvorca dizajnirana je u duhu vremena za vreme Mikloša „Sjajnog“.

Kompozitor Jozef Hajdn ovde je proveo više od polovine svog radnog veka.

Znamenitosti u okolini:

• Upoznajte staro jezgro Šoprona!
• Okupajte se zimi i leti u termalnoj vodi banje Bikfirde i Šarvar!
• Uživajte u vožnji biciklom oko jezera Ferte!
  
  
  Arhitekta: Anton Erhard Martineli, Nikolaus Džakobi, Ferdinand Medlhamer, Melhior Hefele
  Vreme izgradnje: 18. vek
  Građevinski stil: barokni, rokoko, zopfstil
   

Dvorac Feštetič je treći najveći i najposećeniji dvorac u Mađarskoj. U veličanstvenim prostorijama sa autentičnim nameštajem posetioce dočekuju izložbe, kulturni programi i koncerti.

Izgradnju je počeo Krištof Feštetič 1745. godine, zatim je jednospratni dvorac više puta pregrađen, proširen tokom 18. i 19. veka. Sa svojom 101 sobom služi kao muzej i kulturni centar, a ovde se nalazi i jedna od najvećih očuvanih plemićkih biblioteka u Evropi sa zbirkom od 86 hiljada tomova koja je sačuvana i od pljačkanja tokom Drugog svetskog rata. U dvorskom parku nalazi se kuća palmi i nekadašnja ostava za kočije sa izloženim kočijama, a preko puta zadnjeg izlaza parka stoji nova zgrada u kojoj je smeštena lovačka izložba i izložba istorijskih železničkih maketa. Veličanstven vrt od 42 hektara nalazi se pod zaštitom: sa više stotina godina starim stablima, raznobojnim cvećem, baštenskim ribnjakom, bunarom sa lavovima, fontanama i skulpturama.

U parku dvorca raste drvo ginko biloba, zasađeno još za vreme Đerđa Feštetiča, kao i 400 godina stari hrast lužnjak.

Znamenitosti u okolini:

• Degustirajte izvrsna vina u podrumima vinske regije Badačonj!
• Provozajte se čamcem po jedinstvenom pećinskom jezeru Tapolca!
• Okupajte se u najvećem termalnom jezeru Evrope u Hevizu!
  
  
  Arhitekta: -Krištof Hofštedter, Viktor Rumpelmajer, Gustav Has, Maksimilian Paškis
  Vreme izgradnje: 1745–1750/1883-1887
  Građevinski stil: barokni, neobarokni 

Nekada davno u ovim zgradama je vladao mir kamaldulskih isposnika koji i danas možete da doživite, ako posetite manastir i prijatno unutrašnje dvorište.

Građevinska celina očuvana je na jedinstven način u celoj Evropi usred šume, u blizini jednog jezera. Grof Mikloš Esterhazi pozvao je ovamo 1727. godine monahe kamaldulskog reda, koji su se zavetovali na ćutanje i čiju uspomenu čuva sedamnaest puritanski uređenih ćelija i nekadašnji manastir, kasniji dvorac Esterhazi. Tokom šetnje između zidova koji odišu neobičnim spokojem, oseća se mir monaha koji su živeli pod zavetom ćutanja: u prostorijama manastira sa autentičnim nameštajem, u bogato ukrašenoj ručaonici, u ćelijama upoznajete se sa njihovim životom i običajima, a na izložbi uređenoj na spratu glavnog krila zgrade predstavljena je istorija kamaldulskog reda u svetu i u Mađarskoj.

Među zidinama se možete upoznati sa istorijom kamaldulskog reda u svetu i u Mađarskoj.

Znamenitosti u okolini:

• Upoznajte dvorac Esterhazi na obali jezera u Tati i istoriju porodice Esterhazi!
• Divite se spomeniku Turul i pećini Selim na nekoliko minuta hoda!
• Upoznajte jedno od najvećih utvrđenja Centralne Evrope iz novijeg doba u Komaromu!
  
  
  Arhitekta: Franc Anton Pilgram 
  Vreme izgradnje: 1733-1771
  Građevinski stil: barokni 

Jedna od najlepših mađarskih građevina u stilu istoricizma, sa svojim neogotičkim Tudor izgledom, prava je retkost u celoj zemlji. Dvorana predaka jedan je od najraskošnijih enterijera mađarskih dvoraca građenih u stilu istoricizma.

Romantični neogotički dvorac sa nekoliko kula i danas dostojno čuva uspomenu na nepokolebljivu ljubav grofa Ferenca Nadašdija i grofice Ilone Ziči, a Dvorana predaka sa portretima značajnih ličnosti porodice Nadašdi, najlepša je galerija te vrste u Mađarskoj. Dvorac iz bajke ukrašavali su lusteri od kovanog gvožđa, rezbareni drveni nameštaj i vitraži, a komfor je obezbeđivala savremena oprema. Unutar dvorca, zahvaljujući enterijeru sličnom originalu i digitalnoj tehnologiji, posetilac može da upozna istoriju zgrade i iskusi svakodnevni život u dvorcu. U bašti, u kojoj je ulaz besplatan za posetioce, interaktivne poučne staze uvode vas u istoriju i svet flore i faune parka.

Prema priči lokalnih stanovnika, gvozdena kapija parka dvorca, koja je još uvek u upotrebi, urađena je za film Underworld koji je ovde sniman, dok su presvlake garnitura za sedenje i zavese u velikom salonu dvorca obnovljene radi snimanja serijala Bordžije.



Znamenitosti u okolini:

• 
  Upoznajte stari grad sa krivudavim ulicama u Sekešfehervaru, jednom od mađarskih gradova sa najbogatijom istorijom!
• Upoznajte zoološki vrt u Vespremu, vrt sa najstarijom tradicijom u unutrašnjosti Mađarske!
• Upoznajte rezervat ptica na jezeru Velence!
  
  
  Arhitekta: Ištvan Lincbauer, Alajoš Husman
  Vreme izgradnje: 1873-1880
  Građevinski stil: istoricizam, neogotika
  Otvara se: u drugoj polovini 2021. 

Pipo od Ozore bio je nekadašnji vlasnik zamka koji vas vraća u svet vitezova svojim izuzetnim izložbama, a možete uživati i u atmosferi renesansnih dvorova, ne samo kao posetilac muzeja, već i kao gost hotela.

Filipo Skolari iz Firence, čuveni vitez kralja Žigmunda koji je pobeđivao Turke, zaljubio se u ćerku veleposednika Ozore, tada je dobio ime Pipo od Ozore. Pre najezde Turaka renovirao je svoj zamak građen u kasnogotičkom stilu, u stilu italijanske renesanse. Danas posetioci mogu da se vrate unazad u doba viteštva lutajući vinovom lozom obraslim unutrašnjim dvorištem, razgledajući zbirku oružja i istorijske prostorije na spratu. Postavljena je i izložba o pet vekova istorije zamka, sa bogatim nalazima arheoloških iskopavanja i istraživanja ovog istorijskog spomenika. Zamak ima pet gostinskih soba za posetioce u Ozori, pa se preporučuje krenuti u obilazak okoline baš odavde.

Provedite noć u jednoj od gostinskih soba zamka, iskusite atmosferu viteškog doba!

Znamenitosti u okolini:

• Saznajte više o istoriji našeg kralja Svetog Lasla, osnivača opatije, uz pomoć Nacionalnog memorijalnog centra za posetioce Sveti Laslo!
• Upoznajte dvorac Feštetič u Degu, građen u klasicističkom stilu, prošetajte najvećim engleskim parkom u zemlji!
• Upoznajte zoološki vrt u Vespremu, vrt sa najstarijom tradicijom u unutrašnjosti Mađarske!
  
  
  
  Vreme izgradnje: 1416–1426
  Građevinski stil: renesansni 

Tvrđava u Šiklošu jedna je od najbolje očuvanih istorijskih građevina u Mađarskoj. Temelji utvrđenja su postavljeni u srednjem veku, a još nekoliko arhitektonskih epoha ostavilo je na njoj svoj trag. Popularnosti građevine umnogome je doprinela serija pod naslovom Kapetan Tenkeša.

Jedna od najbolje očuvanih tvrđava u Mađarskoj sagrađena je posle najezde Tatara, a od 14. veka promenila je mnoge vlasnike. Čuvena ličnost vezana za nju bila je supruga palatina, Doroća Kanižai, koja je odavde krenula da sahrani borce pale u bici kod Mohača. Danas tvrđava nudi kompleksno istorijsko iskustvo posetiocima: pored same tvrđave i vojnoistorijske izložbe, u znamenitosti se ubraja i muzej vina, zatvorska izložba sa opremom koja se može isprobati, zatvoreni balkon sa bravurozno klesanim branikom u gotičkom stilu, molitvena niša Doroće Kanižai, ružičnjak i kapela. Sa terase se pruža prekrasan pogled na okolna brda, a u istočnom krilu se organizuju razne privremene izložbe.

Kapetan Tenkeša odigrava se za vreme oslobodilačke borbe pod Rakocijem. U popularnoj seriji tvrđava Šikloš nalazi se u rukama labanaca.

Znamenitosti u okolini:

• Upoznajte razne istorijske spomenike i raznovrsnu kulturu Pečuja!
• Odmorite se i uživajte u Harkanju u jednoj od termalnih banja sa najstarijom tradicijom!
• Degustirajte elegantna crvena vina vinske regije Vilanj!
  
  
  
  Vreme izgradnje: 1260–1294
  Građevinski stil: gotički 

Sagrađena sredinom 18. veka, Biskupska palata je izuzetan primer mađarske barokne arhitekture koji svojim neprocenjivim arhitektonskim i slikarskim vrednostima podseća na zlatno doba grada Šimega.

Kada je Marton Biro Padanji postao biskup Vesprema, izabrao je Šimeg za svoje novo sedište. Palatu na padini brda Varheđ sagradio je u stilu koji podseća na baroknu arhitekturu i poverio je njeno ukrašavanje umetnicima. Delovi zidne ornamentike u stilu istoricizma, nastalih u prvim decenijama 20. veka i danas su vidljivi na mnogim mestima. U prostorijama palate nalaze se stalne i privremene izložbe slika, a jedna od znamenitosti je i privatna biskupova kapela posvećena Svetom Martinu.

Kapela i prostorije na spratu ukrašene su štukaturama, a enterijer ukrašava i rezbarija.



Arhitekta: Paul Mojzer 
Vreme izgradnje: 1748–1753
Građevinski stil: barokni
Otvara se: u drugoj polovini 2021. 

Tvrđava u Šimegu jedno je od najlepših srednjevekovnih utvrđenja u zemlji. Prkoseći istorijskim vihorima, i dalje pruža impozantan prizor dominirajući okolinom sa vrha uzvišenja.

Tvrđava u Šimegu je jedno od najvećih, najbolje očuvanih, fantastično lociranih srednjevekovnih utvrđenja u Mađarskoj. Iako su ga više puta zauzimali Turci, utvrđenje, podignuto na brdu, nikada nije bilo zauzeto opsadom. Važi za jedno je od najpopularnijih izletišta predela Balaton-felvidek, a leti se ovde održavaju viteške igre u znak sećanja na srednjevekovni značaj tvrđave. Na stalnim izložbama predstavljen je svet srednjevekovnih zatvora, biskupov stan i prijemna dvorana, dvorska kapela, kolarska i kovačka radionica, bašta začinskih biljaka i ružičnjak, topovi i razno drugo oružje. Tvrđava se kontinuirano obnavlja, ali je otvorena za posetioce.

Veoma su popularne istorijske konjičke igre u podnožju tvrđave, uz nastup mongolskih kaskadera.

Znamenitosti i programi u okolini:

• Razgledajte barokni dvorac Feštetič u Kesthelju!
• Degustirajte izvrsna vina u podrumima vinske regije Badačonj!
• Provozajte se čamcem po jedinstvenom pećinskom jezeru Tapolca!
  
  
  Vreme izgradnje: druga polovina 13. veka 

U Sigligetu stoji jedina tvrđava otvorena za posetioce na obali jezera Balaton, koja se često naziva i „tvrđava Balatona“. Iz više od 750 godina starog ruševnog utvrđenja pruža se zadivljujući pogled na plavičastu vodu jezera i basen Tapolca.

Tvrđava u Sigligetu je sigurna tačka letovanja na Balatonu sa svojom baroknom kuhinjom, oružarnicom i kapelom. Na izložbama možete saznati više o avanturističkoj istoriji zamka: 1260. godine kralj Bela V je prvo poklonio Sigliget benediktincima iz Panonhalme, a zatim ga je zamenio za jedno drugo imanje. Sudbinu građevine, koja se oduprla turskoj opsadi, zapečatio je udar groma krajem 17. veka: većim delom je izgorela, a kamenje su seljani razneli kao građevinski materijal. Arheolozi skoro 30 godina rade na obnavljanju zidina, uglavnom od materijala porušenih starih seoskih kuća u okolini, pa se može reći da je prvobitni građevinski materijal vraćen na svoje mesto. Tvrđava takođe dobija mnoge moderne znamenitosti, kao što je hronoskop koji predstavlja bitku sa Turcima i tragični udar groma koji je uništio nekadašnju tvrđavu.

Sa kula tvrđave otvara se zadivljujuća panorama plavičaste vode jezera i basena Tapolca.

Znamenitosti u okolini:

• Razgledajte barokni dvorac Feštetič u Kesthelju!
• Provozajte se čamcem po jedinstvenom pećinskom jezeru Tapolca!
• Okupajte se u najvećem termalnom jezeru Evrope u Hevizu!
  
  
  Vreme izgradnje: 14-17. vek 

Dvorac Esterhazi u Tati sa pogledom na jezero Ereg-to izuzetno je blago mađarskog građevinskog nasleđa. Boravili su ovde slavni vladari, bilo je to mesto događaja od nacionalnog značaja.

Dvorac u stilu kasnog baroka sa pogledom na jezero Tata prošao je kroz monumentalnu rekonstrukciju i danas se ponovo mogu posećivati veličanstveni apartmani u starom svetlu, a na interaktivnim izložbama predstavljena je istorija i razgranati diplomatski odnosi porodice Esterhazi, odnosno aristokratski način života. Posebna izložba posvećena je diplomatskim događajima. Čuveno pozorište u dvorcu dizajnirala je firma Felner i Helmer, koja je zaslužna i za zgradu Vigsinhaza u Budimpešti i Koncerthausa u Beču. U dvorcu su bili gosti kralj Franjo I i kraljica Marija Ludovika, Franjo Josif I i car Vilhelm II. Zanimljivo je da je ovde potpisan Šenbrunski mir sa Napoleonom, a prostorija potpisivanja je kasnije postala jedna od soba bolnice za duševne bolesnike, pošto je do 1996. godine dvorac funkcionisao kao psihijatrija. Danas, glavna zgrada, dvorište i park dvorca mogu da posluže i za potrebe uglednih manifestacija.


Gledalište pozorišta dvorca ovekovečio je slikar Gustav Klimt.

Znamenitosti u okolini:

• Upoznajte istoriju kamaldulskog isposništva u Majku!
• Divite se spomeniku Turul i pećini Selim na nekoliko minuta hoda!
• Upoznajte jedno od najvećih utvrđenja Centralne Evrope iz novijeg doba u Komaromu!
  
  
  
  Arhitekta: Jakob Felner
  Vreme izgradnje: 1765-1777
  Građevinski stil: barokni 

Prvobitan simbol grada Tata je tvrđava koja nosi arhitektonske karakteristike šest vekova. Popularno mesto za odmor kraljeva privlači pogled na obali jezera Ereg-to svojim crvenim krovom.

U 14. veku palatin Ištvan Lackfi je ovde podigao jednu manju tvrđavu, ali je pogubljen zbog zavere protiv kralja, a Žigmund Luksemburški je konfiskovao tvrđavu u Tati. Kralj je krenuo da gradi kraljevski dvorac i voleo je da boravi u njemu. Tvrđava je služila kao mesto za odmor zbog odličnih lovnih terena u okolini. Kralj Maćaš je preuredio dvorac u renesansnu palatu, a na osnovu nalaza urađena je i rekonstrukcija jedne od veličanstvenih kaljevih peći od kaljeva zelenih i drugih boja, podsećajući na lepotu zlatnog doba tvrđave u Tati. Danas se ovde nalazi Muzej Kuni Domokoš sa stalnom postavkom o lokalnoj istoriji i raznim tematskim izložbama.

U petoj epizodi američke fantazi televizijske serije Veštac iz 2019. godine, zamak Tata i okolina pojavljuju se više puta, a na trenutak se može videti čak i jezero Ereg-to.



Vreme izgradnje: 1397–1409 
Građevinski stil: renesansni