Tvrđava Fizer

U tvrđavi Fizer profesionalni animatori će vam pomoći da upoznate istorijat utvrđenja. Fizer leži na najsevernijoj tački Mađarske, na najistočnijem kraju planine Zemplen. Dva glavna puta do ovog naselja su: put broj 37 na liniji Serenč-Šarošpatak-Šatoraljaujhelj ili magistralni put broj 3 iz pravca Hidašnemeti-Genc-Telkibanja. Put prolazi pored čuvenog vinskog područja Tokaj, gde se isplati odmoriti pored vinskih podruma. Kada dođete u Fizer, nemojte zaobići posetilački centar Natura parka Nađ-Milic i Upravu tvrđave. Na interaktivnim površinama mogu glavne atrakcije okoline da razgledaju i oni, kojima je teško ili uopšte ne mogu da se popnu u tvrđavu. Ali, ako je ikako moguće, obavezno se popnite, jer izbliza veličina, srazmere tvrđave ostavljaju sasvim drugačiji utisak, a ni osećaj hodanja po gredama koje škripe pod nogama ne može da dočara nikakva virtualna šetnja!

Ovde možeš da saznaš ko su bili gospodari tvrđave i kako su živeli u srednjem veku! Tvrđava se po prvi put pominje u jednoj povelji iz 1264. godine, a jedna kasnija povelja iz 1270. navodi da je u prvoj polovini 13. veka tvrđava bila u posedu nekog „slepog majstora Andronikusa“ iz porodice Kompolt, od koga je utvrđenje otkupio kralj Andraš II. U jednoj drugoj povelji pominje se da je tvrđavu Fizer kralj Bela IV dao svojoj ćerki, princezi Ani, zajedno sa celim imanjem, da bi joj zatim rođeni brat nasilno oduzeo posed. 1320. Fizer se ponovo pominje kao kraljevska tvrđava. Kralj Sigismund Luksemburški podario je tvrđavu 1389. sinovima Petera Perenjija. Tvrđava je doživela procvat dok je bila u posedu Perenjijevih. Posle poraza kod Mohača 1526. Peter Perenji, čuvar krune, preneo je Svetu krunu u Fizer i tu je skrivao od Turaka Pošto je Perenji 3. novembra 1527. prešao u tabor Ferdinanda I, predao je krunu austrijskom nadvojvodi, koji je u smislu važećeg međudržavnog ugovora bio jedini zakonski pretendenat na presto. Perenji je zauzvrat dobio u posed Šarošpatak i pravo na plodouživanje imovine biskupije u Egeru. Poslednji založni vlasnik područja bio je Ferenc Boniš. Tvrđavu Fizer spalio je general iz Košica, kako ne bi mogla da posluži kao sklonište za ustanike. Između 1934. i 1936. radilo se na očuvanju ruševina o trošku porodice Karolji, u čijem posedu se tvrđava nalazila od 1686. godine. Tek 1977. su počela arheološka istraživanja – radovi su još i danas u toku. Obnova tvrđave počela je 1990-tih godina, nastavlja se u više faza i danas. Pre nekoliko godina je izgrađena donja tvrđava, obnovljeni su kapela gornje tvrđave, krilo palate i donja kula.

Ono što vidite je eksperimentalno očuvanje spomenika: rekonstrukciju su projektovali arhitekti na osnovu starih opisa, verodostojnih slika i sopstvenih ideja. Dakle ne radi se samo o renoviranju, već o obnovi. Tako su enterijeri s jedne strane verodostojni, s druge strane su rezultat mašte, iako liste popisa nekadašnjih stvari – odnosno inventari – detaljno opisuju svaki pojedinačni motiv i nameštaj prostorija. Zgrada u obliku potkovice ima jedno žensko i jedno muško krilo. Trem ženskog krila palate gleda na renesansnu baštu. U muškom krilu – tzv. staroj palati – nalazi se viteška sala. Odavde se ulazi u gotsku kapelu sa visokim lukom, građenu u doba Sigismunda, 1400-tih godina. Ako pogledate gore, ispod lukova svoda videćete niše sa baldahinima. Ove niše u potpunosti liče na niše katedrale u Košicama. Tvrđava bi u ovom stanju mogla da posluži kao savršeno mesto za snimanje istorijskog kostimiranog filma. Čovek može da zamisli kako glavni junak beži iz jedne od kula, spuštajući se niz zidine. Kada je već reč o zidinama, svakako su vredni pažnje gargojle u obliku grifona, koji služe za zaštitu spoljnih zidina od padavina. Grifon, prikazan na grbu, može se sresti na mnogim mestima u tvrđavi. Ako prolazite u blizini, skoknite do Fizera: nikada nećete zaboraviti panoramu koja vam se pruža sa zidina tvrđave!