5 planów na wycieczki z dziećmi w 50 kilometrowym zasięgu Budapesztu

Ruszmy na przykład na południe!W pobliżu Budapesztu Szigethalom i Ráckeve oferują ciekawe przygody. W Szigethalom można zobaczyć jak się żyło na Węgrzech 1000 lat temu. W Parku Emese, na terenie dawnych koszar organizatorzy i zarządcy parku stworzyli miejscowość typową dla czasów Świętego Stefana.

Oczywiście te pusto stojące domy nie byłyby zbyt ciekawe, dlatego w Parku Emese ekipa w autentycznych strojach pracuje nad ożywieniem historii na co dzień. Można tu poznać węgierskie tradycje rzemieślnicze, zadania związane z hodowlą zwierząt i uprawą roślin, a mężczyźni wsi muzealnej pokazują nawet walkę zbrojną. Można tu również wypróbować jazdę konną i łucznictwo! Po zwiedzaniu wszystkiego proponujemy kontynuację do Ráckeve! Warto rzucić okiem na panoramę z wieży ratuszowej, z Wieży przeciwpożarowej. Z wysokości 40 metrów przy pięknej pogodzie widać nawet wzgórza Budańskie, a osoby o sokolim wzroku dostrzegą nawet Wzgórza Velencei.

W Ráckeve wśród domów mieszkalnych stoi otoczona murem jedyna gotycka serbska cerkiew prawosławna na Węgrzech, warto zrobić tam następny przystanek. Warto wiedzieć, że oprócz lądowych działały tu kiedyś nawet młyny wodne. Stojący na brzegu Dunaju w Ráckeve unikalny w kraju młyn pływający działa dokładnie tak, jak klasyczne młyny wodne, które woda poruszała od dołu – z tą różnicą, że młyn pływający jest umieszczony na wodzie. Miejsce młyna pływającego można było kiedyś zmienić zależnie od poziomu wody. Od 2010 coraz więcej rodzin zwiedza wyjątkowy młyn pływający, który jest dosyć ciekawym muzeum.

Dzieci mogą same zemleć pszenicę i zobaczyć różnicę między różnymi kaszami mannami i mąkami, można tu nawet kupić mieloną mąkę! Na zakończenie dnia można również podziwiać pierwszy na Węgrzech świecki zamek barokowy, zamek Savoy, spacerując brzegiem Dunaju w Ráckeve.

Okolice jeziora Velencei (Velencei-tó) również ukrywają liczne atrakcje. Samo jezioro stanowi atrakcję – można na nim wszystko wypróbować od wiosłowania na SUP (stand up paddling) do wakeboarding. Wakeboarding można wypróbować na terenie Venice Beach Cable Park. Warto również rowerem objechać dokoła jezioro o 33-kilometrowym obwodzie. Na początku natkniemy się na Arboretum i Rezerwat przyrody w Pákozd-Sukoró. W przyjemnym, zalesionym otoczeniu możemy wybrać się na wspaniały spacer po ścieżce dydaktycznej, podziwiać szeroką panoramę z wysokiej wieży widokowej, a także urządzić piknik na łąkach obsypanych dzikimi kwiatami. Na maluchy czeka przygodowy plac zabaw z drewnianym zamkiem, można z bliska zobaczyć emu, dzika, sarnę, i jelenia szlachetnego, a w interaktywnym muzeum można odkryć osobliwości okolicy, znajduje się tu nawet romantyczne jeziorko.

Pákozd jest znany z czegoś całkiem innego, tu się odbyła pierwsza bitwa wojny o niepodległość 1848-49 roku, gdzie Węgrom udało się powstrzymać wroga. Na upamiętnienie tego wydarzenia w 2010 roku otwarto tu Wojskowy Park Pamięci, który przedstawia historię kilkudziesięcioletnią wojska. Na terenie o powierzchni 1,6 hektarów można zajrzeć w koszarach do baraku oficerskiego I wojny światowej, ukryć się w okopie II wojny światowej, a na miejscu pamięci 1956 roku wystawiony jest prawdziwy czołg T-55. Kaplica pamięci klęski nad Donem znajdująca się w odległości 500 metrów od parku również należy do wystawy, nie przegapcie jej! W kawiarni lub na tarasie można zrobić przerwę przy napoju orzeźwiającym lub kawie. Po zwiedzeniu każdego zakątka częściowo odkrytej, częściowo znajdującej się w budynku wystawy proponujemy kontynuować drogę do miejscowości Dinnyés, oddalonej o 10 kilometrów po drugiej stronie autostrady M7. W tej małej miejscowości przy jeziorze Velencei turystów przyciąga atrakcja wpisana do Księgi Rekordów Guinnessa.

Twórcą tutejszego Parku Zamkowego i Skansenu był Zoltán Alekszi, który zrealizował tu swoje dziecięce marzenie. Na imponującej wystawie plenerowej można podziwiać makiety zamków węgierskich, które obecnie istnieją tylko w ruinach. Ciekawostkę wystawy stanowi fakt, że 35 zamków położone jest na terenie zgodnie z ich oryginalnym położeniem, i – tak samo, jak ich oryginalne wersje – są stworzone z kamienia, drewna, cegieł, trzciny i błota. Obok wystawy na terenie znajduje się jeszcze skansen przedstawiając okres Arpadów. Najbardziej wyjątkową atrakcją skansenu jest XI-wieczny kościół drewniany, a w wiosce na ciekawych turystów czekają rzemieślnicy i zwierzęta domowe. Z miejscowości Dinnyés 15-kilometrowy szlak Madárdal (Śpiew ptaków) prowadzi z powrotem – przez Agárd i Gárdony – do Velence. 

W ramach tej wyprawy można zobaczyć wyjątkowe ptaki – trzciniaki, czaple białe, bąki zwyczajne, jak również rodzime zwierzęta domowe, szare bydło i owce cakli (racka). Po wycieczce rowerowej wokół jeziora i kąpieli w jeziorze można wspiąć się na wieżę widokową wzgórza Bence-hegy i podziwiać całą trasę wycieczki.

W mieście Székesfehérvár, położonym na zachód od Budapesztu, w odległości 40-minutowej jazdy samochodem znajduje się Muzeum Zabaw Hetedhét w Domu Hiemer. Zwiedzając zbiór obejmujący zabawy sprzed kilkudziesięciu lat niejednego z nas z pewnością urzeknie nostalgia. Wystawa tworzy idealną okazję, aby opowiadać dzieciom o naszym dzieciństwie, ale warto w międzyczasie obejrzeć każdy element zbioru Moskovszky. Możliwe jest, że znajdzie się tu zabawka zastawy stołowej zrobionej z poroża jelonka rogacza.

Na wystawie można również podziwiać rysunki i słynne ilustracje baśni grafika László Rébera. W bajecznym nastroju proponujemy zwiedzanie zamku Bory (Bory-vár) na obrzeżach Székesfehérvár, na wzgórzu (Öreghegy, czyli Stara Góra). Kompleks architektoniczny budowany przez 40 lat przez rzeźbiarza profesora uniwersytetu, Jenő Boryego został już wpisany do Księgi Rekordów Guinnessa. Olśniewający jest fakt, że rzeźbiarz przeważnie sam budował zamek, kierując się tylko własną wyobraźnią. Obecnie budynek jest dostępny na zwiedzanie – oprócz wystawy obrazów i rzeźb warto dokładnie zwiedzić cały budynek.

Dzieciom szczególnie spodobają się kręcone schody, ukryte ścieżki i przejścia prowadzące na wieże. Po zwiedzeniu muzeum zapraszamy na świeże powietrze! Nowiutkie Centrum dla Zwiedzających Sóstó (Sóstó Látogatóközpont) oferuje programy edukacyjne, zabawy i wycieczki z przewodnikiem. Na 218-hektarowym terenie rezerwatu przyrody aleje, szlaki edukacyjne, interaktywne obserwatorium ptaków i plac zabaw zapewniają każdemu same dobre przeżycia. Nawet piknik można tu urządzić, przecież wszystko temu sprzyja: świeże powietrze i bujna przyroda.

Ruszając na wschód od Budapesztu, w odległości ledwo 32 kilometrów znajduje się jedyny Ośrodek Niedźwiedzi Środkowej Europy, w miejscowości Veresegyháza, w dodatku oficjalna siedziba Światowej Organizacji Zdrowia Zwierząt (WSPA). Oprócz niedźwiedzi mieszkają tu również wilki, szopy, ostronosy rude i renifery. W przeciwieństwie do innych rezerwatów przyrody tu można nawet karmić zwierzęta. Niedźwiedzie można na przykład karmić miodem za pomocą wystawionych drewnianych łyżek. Dzięki temu nawet najmłodsi zwiedzający mogą bezpiecznie przekazać jedzenie swoim ulubionym wielkim zwierzętom. Nawet bezpłatne małe motocykle są do dyspozycji, i również mini zoo. 

Stąd naprawdę tylko rzut beretem do Gödöllő, gdzie można zwiedzać największy pałac barokowy Węgier. W XVIII-wiecznym arcydziele stałe wystawy przedstawiają historię kilku wieków. Można tu śledzić kult Sissi i odkryć jak legendarna królowa Elżbieta spędzała tu swój czas. Warto zerknąć za kulisy unikalnego w Europie teatru barokowego, a następnie zwiedzić podziemny bunkier Horthyego. W bunkrze Horthyego oprócz autentycznych mebli z okresu II wojny światowej można zobaczyć wiadomości z tego okresu i posłuchać najsłynniejsze piosenki śpiewaczki Katalin Karády.

Dzieci na pewno będą pod urokiem historycznej różnorodności napotykanej w pałacu, ale polecamy również przyjemny spacer w przepięknym parku pałacowym. W odległości ledwo 10 kilometrów od pałacu, w Domonyvölgy, na 9-hektarowym terenie Parku Konnego Lazarów czeka na nas tradycyjny wiejski urok węgierskich wsi. W programie jest również pokaz konny, dwór wiejski i prawdziwe węgierskie potrawy, zapewniające świetną zabawę każdemu pokoleniu. Malownicze otoczenie jest idealne na odpoczynek pod koniec dnia. 

Najpopularniejsze szlaki turystyczne znajdują się niewątpliwie na północ od Budapesztu. Wyszehrad, po około godzinnej jeździe z Budapesztu jest zawsze świetną destynacją. Oprócz Zamku dostępna jest trasa bobsleja i plac zabaw Króla Macieja. Blisko placu zabaw regularnie odbywają się pokazy rzemieślnicze (kowala, ceramika i rzeźbiarza). Niewielkim objazdem warto wybrać się na przeciwległą wyspę Szentendre, gdzie wspaniale jest pływać na koniuszku płaskowyżu Kisoroszi, gdy poziom wody jest niski.

Na wyspie znajduje się jeszcze jezioro Pázsit w Pócsmegyer, Surány i Szigetmonostor, z mnóstwem stajni jeździeckich i ścieżek rowerowych. Inną możliwością jest przepływ promem do przeciwległego Nagymaros, ponieważ tam też jest bezpłatna plaża, a później można zrobić przerwę w jednej z nabrzeżnych restauracji lub cukierni. Zostając po tej stronie jednak warto kontynuować drogę w kierunku Kismaros, skąd wyjeżdża kolejka na Királyrét (Królewskie Łąki).

 Na Királyrét istnieje możliwość przejażdżki drezyną. Szkoła Leśna i Centrum dla Zwiedzających w Királyrét (Királyréti Erdei Iskolában és Látogatóközpont) oferuje liczne ciekawe wycieczki i programy rodzinne. Tu się zaczyna szlak edukacyjny o długości 3 kilometrów, do zdobycia nawet z mniejszymi przedszkolakami. Szlak prowadzi przez różne krajobrazy, w lesie, przy jeziorze, i po drodze można zobaczyć żółwie błotne i liczne ptaki.

Z większymi dziećmi natomiast proponujemy drogę z Wyszehradu prosto do romantycznej przepaści Rám-szakadék! Najbardziej spektakularnym prowadzącym w górę szlakiem Węgier jest ten wiercony w kanionie pionowej skały, prowadzący wśród szumiących wodospadów, pełen niespodzianek i przygód, zabezpieczony drabinami i barierkami. Nie ma się jednak czego bać, bo ta wyprawa nie stanowi trudności nawet dla niedoświadczonych wędrowców, z dziećmi w wieku 8-10 lat już śmiało można się na nią wybrać, bo pokochają wspinaczkę, urozmaiconą trasę.

 W wąwozie, który jest tylko jednokierunkowy z dołu na górę, można pójść startując z miejscowości Dömös na brzegu Dunaju, a wychodząc z wąwozu pod Szakó-nyereg można skręcić na szlak Téry út, którym przez polanę Körtvélyes, oferującą piękną panoramę można wrócić na dół do wsi. Około 10 kilometrów, warto poświęcić na to przynajmniej 4 godziny!

W drodze powrotnej spotykamy telefony mówiące wiersze w lesie przy Pilisszentlászló. Na Krajowym Szlaku Niebieskim znajduje się telefon publiczny – podnosząc słuchawkę można posłuchać wiersza współczesnego poety. W ramach inicjatywy „Las zaprasza” można tu posłuchać wierszy następujących poetów: Krisztián Grecsó, Lajos Áprily, Sándor Reményik i László Kollár-Klemencz lub nawet fragmenty z Bhagawadgity.