Węgierska Galeria Narodowa

Wystawione dzieła prowadzą nas wzdłuż głównych trendów różnych okresów od XI wieku do dzisiejszych czasów. Można tu krążyć w średniowiecznym i renesansowym lapidarium, obejrzeć gotyckie tablice, rzeźby drewniane, skrzydlate ołtarze i wybitne dzieła późnego renesansu i baroku. Obrazy, rzeźby, grafiki, plakaty artystyczne i kolekcja medali zapewniają różnorodność gatunków. Zbiór oddziału malarstwa przechowuje dzieła węgierskiego malarstwa z okresu 1800-1945.

 Są tu wystawione dzieła węgierskich malarzy XIX wieku o międzynarodowej sławie takich jak Bertalan Székely, Mihály Munkácsy i Merse Pál Szinyei. Kolekcja rzeźb jest bogata szczególnie w dzieła z okresu secesji i symbolizmu. Sztuka okresu przełomu wieków jest reprezentowana przez unikalną perspektywę Tivadara Csontváry Kosztkę i awangardowego Lajosa Kassáka. 

A XX wiek można poznać przez dzieła konstruktywisty Victora Vasarelyego, surrealistycznego malarza gestu Simon Hantai i znanego również jako profesor uczelni Bauhaus w Weimarze László Moholy-Nagya. Kolekcja współczesna Węgierskiej Galerii Narodowej obejmuje dzieła związane z Węgrami stworzone od II wojny światowej do dzisiejszych czasów – oprócz ogólnych tendencji i wybitnych artystów ostatnich dziesiątek lat można tu poznać charakterystyczne zjawiska sztuk plastycznych w węgierskim życiu artystycznym. Na wystawie przedstawione są sztuki należące do obszaru sztuki użytkowej: na przykład rzeźbione meble ozdobione motywami baśni ludowych architekta Ede Toroczkai Wiganda, bujne secesyjne ceramiki wykonane w fabryce Zsolnay, zaprojektowane przez Józefa Rippl-Rónai do jadalni Andrássyego, lub meble rurowe o światowej sławie zaprojektowane przez Marcella Breuera.

W związku z tym, że kilka lat temu połączono Galerię Narodową i Muzeum Sztuk Pięknych położone na końcu Aleja Andrássyego, zgodnie z nową koncepcją wystawową oprócz sztuk węgierskich artystów wystawiane są w Galerii Narodowej również sztuki klasycznych międzynarodowych artystów. To wspiera cel przedstawienia węgierskiej sztuki razem z przedmiotami sztuk plastycznych i sztuk rzemieślniczych stworzonych w tym samym czasie. Dzięki temu otwiera się możliwość holistycznej interpretacji pojedynczych okresów i indywidualnego ułożenia różnych dzieł na płótnie kultury danego okresu, identyfikując główne tendencje artystyczne (izmy) lub intelektualistyczne wpływające na stworzenie dzieł.

Tak więc bogactwo stałych wystaw obejmujących dwa ostatnie wieki jest zapewnione przez ciągle przyjeżdżające nowe, świeżo restaurowane i rzadko wystawiane dzieła. Możliwe jest więc, że oprócz zwyczajnych dzieł, do których już jesteśmy przyzwyczajeni Paula Cézanne, Camille Pissarro, Claude Moneta, wystawione są dzieła artystów austriackich, niemieckich, belgijskich i skandynawskich – na przykład Franza von Lenbach, Wilhelma Leibl, Akseli GallenKallela – w celu przekazania całkowitego i zróżnicowanego obrazu europejskiej sztuki danego okresu. Natomiast można tu również podziwiać sztuki orientalistyczne i włoskie artystów Eugène Delacroix, Camille Corota, Franza von Lenbach.

Impresjonizm i postimpresjonizm są reprezentowane przez arcydzieła następujących artystów: Camille Pissarro, Paula Cézanne, Claude Moneta, Paula Gauguina i Pierre Auguste Renoir. Auguste Rodin, Pierre Puvis de Chavannes, Niemiec Franz von Stuck, Włoch Giovanni Segantini, Belgijczycy Fernand Khnopff i George Minne, Szwajcar Arnold Böcklin lub Fin Akseli GallenKallela reprezentują w swoich dziełach okres symbolizmu. Oddzielne sekcje zajmują się pozycjami artystycznymi konceptualnymi i postkonceptualnymi. Ich przedstawiciele to: Braco Dimitrijević, Erwin Wurm, Michelangelo Pistoletto, Alan Sonfist, Anne i Patrick Poirier, László Lakner, Endre Tót, Victor Vasarely, Peter Halley, Kenneth Noland, Bertrand Lavier. Reprezentantami sztuk abstrakcyjnych są następujący artyści: Antoni Tàpies, Eduardo Chillida, Emil Schumacher, Reigl Judit, Sam Gilliam, Alberto Burri i Anthony Caro.

Oprócz stałych wystaw odbywają się również wystawy czasowe w Galerii. Wystawy ostatnich dwudziestu lat obejmowały sztuki takich międzynarodowych artystów jak Georg Baselitz, Fernando Botero, Robert Capa, Marc Chagall, Salvador Dalí, Marcel Duchamp, László Fülöp, Hans Jörg Glattfelder, Frida Kahlo, William Kentridge, Gustav Klimt, Oskar Kokoschka, René Magritte, Man Ray, Joan Miró, Amedeo Modigliani, Pablo Picasso i Egon Schiele. Aktualnych wystaw nie można przegapić – gigantyczne plakaty umieszczone na ścianach zamku są zazwyczaj widoczne z całego brzegu peszteńskiego. Pełni wrażeń, nasyciwszy się dziełami sztuk i wybrawszy pamiątki w sklepie muzeum, wychodzimy na taras galerii po stronie Dunaju i przed nami rozciąga się przepiękna panorama całego Pesztu. Szkoda by było ominąć tę panoramę Budapesztu!