Zamek Füzér

W zamku Füzér wykształceni animatorzy wspierają poznanie historii twierdzy. Füzér jest położony na jednych z najbardziej północnych punktów Węgier, w najbardziej wschodniej części gór Zemplińskich (Zemplén). Można do Füzér dojechać dwiema głównymi trasami: drogą nr 37 Szerencs–Sárospatak–Sátoraljaújhely lub drogą nr 3 z kierunku Hidasnémeti–Gönc–Telkibánya. Droga prowadzi przy słynnym regionie winiarskim Tokaja, warto tam odpocząć chwilę przy piwnicach. Przybywając w Füzér nie zapomnijcie o zwiedzaniu Centrum Turystyki Parku Przyrody Nagy-Milic (Nagy-Milic Natúrpark Látogató Központ), Chatki wiejskie (Tájház porták) i Centrum zarządzania zamku (Várgondnokság)!

Na interaktywnych platformach dostępne są tu główne atrakcje okolicy dla tych, którzy tylko kłopotliwie lub w cale nie mogą pójść na górę do zamku. Ale jeśli możecie, koniecznie pójdźcie na górę, ponieważ wymiary, proporcje zamku robią tam w całkiem inne wrażenie, i żadne wirtualne rozwiązanie nie oddaje przygody skrzypiących desek pod stopami! Można tu dowiedzieć się, kto było właścicielem zamku i jak im się żyło w średniowieczu! Zamek był po pierwszy raz wspomniany w świadectwie z 1264 roku, i według późniejszego świadectwa z 1270 roku właścicielem zamku w pierwszej połowie XIII wieku był pewny „ślepy mistrz Andronicus” z narodowości Kompolt, i król Andrzej II odkupił zamek od niego.

Według innego świadectwa wspominającego Füzér król Béla IV oddał Füzér córce, księżniczce Anny wraz z posiadłością należącą do zamku, a później brat od niej odebrał na siłę. Füzér następnie pojawił się jako zamek królewski w 1320 roku. Król Zygmunt Luksemburski podarował zamek synom Piotra Perényi w roku 1389. Najważniejszy okres zamku Füzér był pod właścicielami z rodziny Perényi. Po klęski pod Mohaczem w 1526 roku Piotr Perényi strażnik korony przywiózł Świętą Koronę Węgier do Füzér i tu ją schował przed Turkami. 3 listopada 1527 Perényi zmienił strony, i dołączył do Ferdynanda I, oddając koronę austriackiemu arcyksięciu, który zgodnie z ważnymi traktatami państwowymi był prawowitym pretendentem do tronu. W zamian Perényi otrzymał Sárospatak i użytkowanie dóbr biskupstwa Egeru.

Ostatnim zastawnikiem terenu był Franciszek Bónis. Zamek Füzér został spalony przez generała z Kosicy (Kassa), aby zamek nie mógł służyć jako schron rebeliantów. Mniejsze prace konserwacyjne zostały zrobione na ruiny zamku w okresie 1934-1936, na koszt rodziny Károlyi, która była właścicielem posiadłości od 1686 roku. Odkrycie archeologiczne zamku zaczęto dopiero w 1977 roku – prace trwają do dzisiaj. Odbudowa zamku zaczęła się w latach 1990 i trwa obecnie też w różnych etapach. Kilka lat temu wybudowano dolny zamek, odnawiano kaplicę, skrzydło pałacu i dolny bastion górnego zamku.

Widzimy tu eksperyment utrzymania zabytku: rekonstrukcja była zaprojektowana przez architektów na podstawie ówczesnych opisów, autentycznych obrazów i swojej wyobraźni. Oprócz prac konserwacyjnych odbyła również rekonstrukcja. Wnętrza są więc z jednej strony autentyczne, a z drugiej strony wynikami wyobraźni – chociaż ówczesne inwentaryzacje zawierali szczegółowy opis każdego motywu i wyposażenia każdego pomieszczenia. Kompleks budynków o kształcie podkowy posiada skrzydło żeńskie i skrzydło męskie. Weranda żeńskiego skrzydła otwiera się na renesansowy ogród. Skrzydło męskie – inaczej stary pałac – ukrywa salę rycerską. Z tej sali otwiera się gotycka kaplica z wysoką arkadą, zbudowaną podczas panowania Zygmunta, czyli w latach 1400. Patrząc na górę, pod pierwszymi żebrami sklepienia znajdują sią baldachimowe niszy dla posągi.

Są one identyczne z niszami katedry Kosicy (Kassa). Zamek w tym staniu mógłby służyć jako doskonałe miejsce kręcenia historycznego filmu z kostiumami. Oczami duchowymi już widzimy, jak bohater spina się w dół muru i ucieka z jednej wieży. Mówiąc o murach, warto zerknąć na gargulce przeciwdeszczowe przedstawiające gryfa, zapewniając ochronę przeciwdeszczową zewnętrznych murów. Gryc, jako zwierzę w herbie pojawia się jeszcze w wielu miejscach na zamku. Jeżdżąc w tych okolicach warto wpaść do Füzér: panorama z muru zamku jest niezapomniana!