Budapest -5 °C
Magyar Magyar

Żydowskie dziedzictwoPogórza Tokaju: podążajcie śladami cadyków!

SynagogaMádTokaj i Nyíregyháza

Kim byli cadycy? W jaki sposób północno-wschodni kraniec naszego kraju stał się węgierskim centrum chasydzkim? Jakie jest wino koszerne? Odpowiedzi na te i inne pytania możecie otrzymać, kiedy przejedziecie na rowerach cały szlak wzdłuż rzeki Bodrog.

Będzie to dość zaskakujące przeżycie dla kogoś, kto ruszy Szlakiem Cadyków, podążając śladami niegdyś ludnej i bogatej kulturowo społeczności chasydzkiej. Trasa pielgrzymki ma długość 150 km, obejmuje 10 miejscowości i wiedzie przez żydowskie pamiątki i skarby architektury regionu winiarskiego Tokaju. 

Mád: punkt początkowy

Miejscowość Mád jest jednocześnie punktem początkowym i końcowym szlaku. Symbolem miejscowości jest monumentalna barokowa synagoga, która jest jednym z najcenniejszych zabytków węgierskiej architektury synagogalnej z wnętrzem świątyni utworzonym z proporcjonalnych i pięknych artystycznych detali. Naprzeciwko znajduje się dawne mieszkanie rabina i kolegium rabinackie, a na obrzeżach wsi największy w okolicy cmentarz żydowski, miejsce spoczynku znanych rabinów. 

Śladami legend

W Tarcal znajduje się synagoga zbudowana w stylu copf, a w mieście Tokaj czeka na Was żydowska bożnica, obecnie stanowiące godną ozdobę miasta centrum kulturalno-konferencyjne, z kopułą w stylu mauretańskim i okrągłymi świetlikami. Jednym z głównych celów na szlaku pielgrzymki jest Bodrogkeresztúr, gdzie mieszkał, i gdzie spoczywa znany cadyk społeczności żydowskiej, Reb Saje Steiner, o którego dokonaniach opowiadają legendy. Jego dawne mieszkanie stało się jednym z najważniejszych ośrodków pielgrzymowania chasydzkich żydów. 

Malownicze wierzchołki wzgórz i pozostałości łaźni

Inny znany cadyk, Friedmann Cvi Hers, mieszkał w małej, spokojnej wiosce Olaszliszka. Jego grób w kształcie namiotu znajduje się na malowniczym cmentarzu na zboczu wzgórza nad strumieniem. Przy głównej ulicy miejscowości, na miejscu dawnej synagogi, powstał pomnik Holokaustu, charakteryzujący się specjalnymi rozwiązaniami architektonicznymi. W Sátoraljaújhely ludność żydowska liczyła swego czasu cztery tysiące mieszkańców – pamiętajcie o tym przechodząc przed dwoma żydowskimi cmentarzami, pięknym miejscem spoczynku Mojżesza Teitelbeauma i ruinami bożnicy. W miejscowości Erdőbénye możecie obejść dookoła ruiny jedynej żydowskiej łaźni na Pogórzu Tokaju.

 

Chociaż szlak pielgrzymki oficjalnie tam nie prowadzi, to zajrzyjcie również do miejscowości Mezőzombor w pobliżu Mád, gdzie już w XVII wieku wytwarzano koszerne wino, a tradycje podtrzymywane są do dzisiaj. A jeśli już tam będziecie, koniecznie spróbujcie koszernych win furmint i hárslevelű!

PODRÓŻUJ TAK JAK WĘGRZY

label.szechenyi-2020-logo