Magyar Magyar

Węgierscy pisarze i poeci, dla których Balaton był muzą

Balaton

Balaton to nie tylko raj dla wypoczynku i wakacji, ale także niewyczerpane źródło inspiracji dla twórców. Wielu znanych węgierskich pisarzy i poetów było blisko związanych z Balatonem, w jego scenerii kręcono tu wiele popularnych filmów.

Życie i twórczość Sándora Kisfaludy'ego były ściśle powiązane z wyżyną Balatonu. Słynny poeta i żołnierz urodził się w Sümeg i tu również dobiegło kresu jego pełne przygód życie. Jego prace często odwołują się do jeziora, wyróżniają się jego liryczne dzieła związane z ruinami zamków Somló, Tátika czy Csobánc. Podczas winobrania w Badacsony poeta zapłonął miłością do Róży Szegedy, jego późniejszej małżonki. Kobieta najpierw dała mu kosza, ale potem żyli razem szczęśliwie przez ponad trzydzieści lat.  

 

Oprócz popularnej plaży Kisfaludy'ego w Balatonfüred, pamięć o Sándorze Kisfaludym zachowało kilka restauracji, punktów widokowych i domów pamięci nad Balatonem, a jego imieniem nazwano nawet pierwszy parostatek pływający po jeziorze. 

Podczas jednej z wizyt niezwykle płodnego pisarza i bohatera walk o wolność Móra Jókaiego i jego żony Rózy Laborfalvy tak spodobało się piękno krajobrazu i atmosfera kąpieliska w Balatonfüred, że zbudowali tu willę, którą można zwiedzać do dziś. Jókai szczerze wierzył, że jezioro stanowi inspirację do pisania.

Akcja jednej z jego najsłynniejszych powieści, „Złoty człowiek”, również rozgrywa się wokół Balatonu. Co więcej, akcja romantycznej powieści nie toczy się w wesołej atmosferze letniego sezonu pełnego kąpieli, a w opisach krajobrazów utrwalił mistyczny i przerażający jesienno-zimowy klimat jeziora. Niezwykłym sukcesem okazała się także filmowa wersja powieści z 1962 roku, będąca pierwszym węgierskim filmem szerokoekranowym.

Sto lat później Balaton stał się muzą Lőrinca Szabó, który prawdopodobnie napisał o jeziorze najwięcej wierszy wśród węgierskich poetów. Choć nie gardził też rozrywką, przyjeżdżał tu głównie, żeby pracować i tworzyć. Jako żonaty mężczyzna spotykał się potajemnie z urodzoną w Keszthely psycholog, Erzsébet Vékesné Korzáti, z którą widywali się głównie w Balatonföldvár. Poeta, znany ze swojej pedanterii i jednocześnie z owianych tajemnicą przygód, również sporo czasu spędził w Balatonfüred, jednak najbliżej związany był z Tihany, gdzie tworzył w ostatnim okresie swojego życia. 

Częstym gościem Domu Twórczego w Szigliget była poetka Ágnes Nemes-Nagy. Spokój goszczącego artystów domu twórców w małej wiosce na wyżynie Balatonu, tworzył idealne miejsce do refleksji, a krajobraz był niewyczerpanym źródłem inspiracji. Szigliget zainspirował Ágnes Nemes-Nagy do napisania wiersza Rajski ogród, natomiast w jej wierszu pod tytułem Balaton jezioro jawi się jako mityczne, starożytne bagno.

Balaton to nie tylko miejsce odpoczynku twórców, ale także kolebka dzieł literackich oddających ponadczasowe piękno jeziora i krajobrazu.

PODRÓŻUJ TAK JAK WĘGRZY

label.szechenyi-2020-logo