Muzeum Wina Tokaj

Muzeum Wina Światowego Dziedzictwa w Tokaju znajduje się przy ujściu rzeki Bodrog do Cisy, w regionie Północnych Węgier, w odległości 2,5 godzinnej jazdy samochodem z Budapesztu. Kompleks spełnia funkcję miejsca wystawowego i muzeum europejskich regionów winiarskich światowego dziedzictwa, gdzie można poznać ich historię, kulturę i wina. Muzeum znajduje się w kompleksie stworzonym z dawnego, zniszczonego, opustoszałego browaru, obok byłej synagogi. Główną rolę odgrywa tu oczywiście region Tokaj-Hegyalja i winorośle regionu. Region jest przedstawiony na interaktywnej wystawie, gdzie możemy uczestniczyć w wirtualnym zwiedzaniu pieszym, rowerowym lub samochodowym bez wychodzenia z budynku muzeum. Okolicę można zwiedzić nawet samochodzikiem lub sterowcem – nie byłoby takiej opcji w rzeczywistości, ale dzięki zdjęciom lotniczym łatwo to urzeczywistnić! Oprócz jedynego regionu winiarskiego Węgier, który jest na liście światowego dziedzictwa, można tu odkryć specjalności austriackich, francuskich, niemieckich, włoskich, portugalskich i szwajcarskich winnic. W tym odkrywaniu służy pomocą magazynek zapachów, przypraw i apteka win.

Szukając tradycyjnych wystaw też nie można się nudzić w muzeum: część zbiorów Muzeum Tokaj, przedstawiająca bardziej lokalną historię również znajduje się w trzypiętrowym budynku i można tu obejrzeć dotąd niewystawiane eksponaty. Można więc tu poznać zarówno przeszłość regionu winiarskiego, jak i okolicy. Można się dowiedzieć, jak powstają lokalne specjały win, takich jak „tokaji aszú”, „tokaji máslás”, „tokaji fordítás”, „tokaji szamorodni” lub różne esencje „tokaji eszencia”. Skąd bierze się charakterystyczny smak wina tokaji? Dlaczego tutejsi winiarze nie zamieniliby jagód dotkniętych szlachetnym botrytis (aszú) na ziarna kawy wydobywane z odchodów cywety? 

Warto wiedzieć, że w okolicy dozwolona jest uprawa sześciu rodzimych i oficjalnie określonych gatunków winogron! Są to: furmint (stanowi 60% tutaj uprawianych winogron), hárslevelű (stanowi 30% całkowitej ilości winogron), sárga muskotály (żółty muscat), kövérszőlő, kabar i zéta (razem stanowią pozostałe 10%). Furmint jest tak typowym gatunkiem regionu, że w słynnej austriackiej fabryce szkła Riedel zaczęto produkcję unikalnych kieliszków do gatunku tokaji furmint. Ich zdaniem wino to ma tak szczególny charakter, że wymaga innej formy niż pozostałe wina. W mniejszych ilościach również są tu uprawaine i inne gatunki: chardonnay, tramini, sauvignon blanc, szürkebarát, zenit, demjén, purcsin, kadarka, gohér, bakator i rózsaszőlő. Są one albo rzadkością, albo chętnie wykorzystywane są do produkcji win mieszanych- tzw. cuvée. 

Jeżeli chodzi o mieszanie gatunków, można się dowiedzieć, z czym warto połączyć ikoniczne dania kuchni węgierskiej: smażoną gęsią wątróbkę (na zimno), zupę gulaszową, zupę rybną, gołąbki, paprykarza z kurczaka i z kluskami, paprykarza z suma i z kluskami, pieczeń jelenia z grzybami leśnymi, kluseczki z jajkiem i z sałatą, deser somlói galuska lub tort Dobosza (tak, Węgrzy piją wino również do słodkich ciast!) Royal Tokaji Essencia 2008, w cenie 40 tysięcy dolarów była dotąd najdroższym winem na świecie! Firma Royal Tokaji wyprodukowała tylko 20 butelek tej specjalności wina, ponieważ w procesie wytwarzania z jednego kilograma dojrzałych winogron aszú można zrobić tylko małą łyżeczkę tego wina! James Carcass zaprojektował wyjątkowe półtoralitrowe butelki do tego wina. Każda butelka została ręcznie zrobiona, nie ma więc dwóch identycznych. O jakości tokaji aszú znajdującym się w butelce wystarczy wiedzieć, że termin przydatności kończy się dopiero w roku 2300. Z powodu tak długiego terminu przydatności jest to wino niesamowicie popularne wśród kolekcjonerów, a więc cena może iść tylko w górę. W związku z tym ponad połowę tych win już sprzedano. Oprócz tego można usłyszeć o wielu ciekawych rzeczach i otrzymać odpowiedzi na wiele dziwnych pytań w tym muzeum, jeśli jesteśmy wystarczająco ciekawi. Oprócz stałych wystaw zawsze są tu organizowane czasowe wystawy związane z regionem winiarskim. Są jeszcze inne zabytki w okolicy: w sercu patynowego miasteczka, rzut beretem od muzeum wina znajduje się na przykład centrum kulturalne i konferencyjne, które z charakterystycznymi fasadami w stylu mauretańskim, żeliwnymi kolumnami, wewnętrznymi gankami i witrażami nie mogą zaprzeczyć swojej przeszłości: budynek wcześniejszej synagogi, służył także jako duchowe i spirytualne centrum żydowskich kupców, którzy odegrali znaczącą rolę w rozpowszechnianiu tokajskich win, ponieważ ten szlachetny trunek był przez wieki sprzedawany na całym świecie. Jedno jest pewne: jeden dzień nie wystarczy na tę wyprawę, ponieważ towarzystwo win wymaga nocowania na miejscu. Zresztą nie ma lepszego odpoczynku, niż lekki wieczorny spacer nad rzeką Cisą, gdzie delikatny wiaterek ochłodzi zaczerwienioną od wina twarz.